مقدمه
صرافی Uniswap (صرافی یونی سواپ) پروتکلی مبتنی بر بلاکچین اتریوم است که در مدت کوتاهی توانست جایگاه خود را در جامعه رمزارزی تثبیت کند.
هدف از ایجاد این پروتکل، تبادل آسان رمزارزها در بلاکچین اصلی خود یعنی اتریوم است. این صرافی در یک نگاه کلی یک رابط متنباز برای تریدرها محسوب میشود. از مهمترین نکات مثبت این صرافی، غیرمتمرکز بودن آن است. علاوه بر این، ارائه خدمات مالی رایگان نیز از دیگر مزیتهای این پلتفرم محسوب میشود.
در ادامه بیشتر با این صرافی آشنا میشویم.
از صرافی Uniswap چه میدانید؟
اولین نسخه از پروتکل Uniswap V1 در نوامبر سال ۲۰۱۸ راهاندازی شد. این ورژن از یونی سواپ به گونهای طراحی شده است که تا زمان حضور اتریوم در بازارهای جهانی قابل استفاده خواهد بود. Uniswap V2 نیز شامل بهبودهایی نسبی و ارتقاء ورژن قبلی است.
صرافیهای غیر متمرکز یا DEX که مبتنی بر بلاکچین هستند، از قراردادهای هوشمند اتریوم به منظور دور زدن واسطهها استفاده میکنند. به این ترتیب کاربران قادرند از داخل والت خود، اقدام به انجام معاملات مدنظر خود کنند.
صرافی یونی سواپ چگونه کار میکند؟
همانطور که گفتیم Uniswap یک صرافی غیر متمرکز مبتنی بر بلاکچین اتریوم است. بنابراین باید گفت که این صرافی از معاملات مبتنی بر ERC20 پشتیبانی میکند. اجازه دهید این موضوع را با ذکر یک مثال برای شما به تصویر بکشیم.
تصور کنید که شما ۲۰ واحد اتریوم دارید و تمایل دارید آن را به توکن امپ (Amp) که یک توکن ERC-20 است، تبدیل کنید. اینجا است که صرافی یونی سواپ به کمک شما خواهد آمد.
شما و طرف مقابل باید اتریوم و امپ خود را به یک استخر اتریوم واریز کنید. در مرحله بعد واسطه معامله کارمزد خود را که ۰.۰۳درصد است، از دارایی شما کم میکند و مابقی آن را به امپ تبدیل میکند و به شما تحویل میدهد. به عبارت سادهتر مبنای محاسبه ۱۹.۴ واحد اتریوم خواهد بود.
نکته مهمی که در زمان انجام معاملات نباید فراموش کنید، زنجیرهای بودن صرافی Uniswap است. در این صرافی ممکن است قیمت یک ارز در زمان گنجانده شدن در یک بلوک با زمان انعقاد قرارداد متفاوت باشد. بنابراین تریدرهای حرفهای با سفارشی کردن سفارشات خود به شیوههای مختلف از زیان مالی جلوگیری میکنند. به عنوان مثال مشخص میکنند که اگر تا زمان مشخصی معامله صورت نگرفت، معامله خودکار لغو شود.
نحوه محاسبه کارمزدها در یونی سواپ
کارمزد قابل محاسبه در همه تریدهای این پروتکل ۰.۳ درصد است. تفاوتی نمیکند که شما بخواهید اتریوم را به یکی از توکنهای ERC-20 تبدیل کنید، یا بالعکس. مبنای محاسبه کارمزد همان ۰.۳ درصد خواهد بود. البته در تبدیل توکنهای ERC-20 به یکدیگر، این کارمزد تفاوت دارد و کارمزد آن ۰.۶ درصد است. برای تبدیل یک توکن به توکن دیگر، ابتدا توکن اول باید تبدیل به اتریوم شود که ۰.۳ درصد کارمزد دارد. سپس باید اتریوم تبدیل به توکن مدنظر شود که این تبدیل نیز ۰.۳ درصد کارمزد دارد و به این ترتیب کارمزد این معامله ۰.۶ درصد خواهد بود.
اهمیت استخرهای نقدینگی در معاملات یونی سواپ
استخرهای نقدینگی را میتوان به عنوان پشتیبانهای صرافی یونی سواپ تلقی کرد. مکانیزم این استخرها به گونهای است که تعادل بین دو ارز منحصربهفرد را حفظ میکنند. در این استخرها به ازای هر میزان درخواست خرید، درخواست فروش ایجاد میشود. این نسبت ثابت به صورت (X × Y = K) محاسبه میشود.
این نسبت همیشه ثابت است. نسبت دارایی موجود در استخر بعد از ترکیب با فرمول ثابت محصول، تعیینکننده قیمت معامله خواهد بود.
نکات مهم در مورد صرافی Uniswap
در هنگام صحبت از این صرافی نکات ذیل را به یاد داشته باشید:
اول اینکه: در صورت ایجاد اختلاف قیمت غیرمتداول بین یونی سواپ و بازارهای خارجی میبایست از معاملات آربیتراژ (Arbitrage) استفاده کنید.
دوم: معاملات این صرافی مستقل است و ممکن است ریسک معاملات افزایش پیدا کند.
سوم: معاملات در صرافی یونی سواپ به هیچ وجه جایگزین معاملات در صرافیهای متمرکز نخواهد بود.
روند صرافی یونی سواپ در سال ۲۰۲۱
در سال ۲۰۲۰ بود که صرافیهای غیرمتمرکز رشد چشمگیری را تجربه کردند. این رشد هم در کمیت و هم در رشد نقدینگی و موارد دیگر خود را نشان داد. این صرافی در اواخر آگوست ۲۰۲۰ توانست خود را به عنوان رقیبی جدی برای کوین بیس مطرح کند. بر اساس برخی دادهها، این صرافی نزدیک به نیمی از تراکنشها در صرافیهای غیرمتمرکز را به خود اختصاص داده است. در این ردهبندی، سوشی سواپ در رتبه بعدی قرار دارد که حدود ۲۳ درصد معاملات را به خود اختصاص داده است. با یک حساب سرانگشتی، متوجه میشویم که یونی سواپ بیش از ۲ برابر سوشی سواپ مقبولیت دارد. در این ردهبندی پروتکل نوسیس (Gnosis protocol) در رتبه آخر قرار دارد که تقریباً ۱.۴ درصد این بازار را به خود اختصاص داده است.
به طور کلی همه شواهد حاکی از آن است که روند صرافی یونی سواپ در سال ۲۰۲۱ همچنان صعودی خواهد بود.
سخن پایانی
غیر متمرکز بودن صرافی Uniswap مزایای متعددی دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان به امنیت بالای این پلتفرم اشاره کرد. از سوی دیگر این پروتکل مقاومت زیادی نسبت به سانسور و مهمتر از آن تحریمها دارد که در نوع خود قابلتوجه است.
به یاد داشته باشید که این صرافی در ابتدای راه خود است و به مرور شاهد پیشرفتهای خیرهکننده آن خواهیم بود.